کتاب «کوله پشتی» راهنمایی برای زندگی دانشجویی به چاپ چهارم رسید

این کتاب به انتقال برخی مهارت های و تجارب دانشجویی جهت استفاده مفید و موثر دانشجویان از فضای دانشگاه می پردازد.

در تدوین این کتاب از کتب مختلفی استفاده شده که عبارتند از«۵۰۰نکته برای آموزشگران» تالیف فیل ریس و «رازهای موفقیت در دانشگاه» تالیف جاکوبز وهامین، «مهارت های مطالعه در دانشگاه» تالیف یاوری و «مطالعه موفق در هشت گام» تالیف پورشا نظری.

در بخشی از مقدمه کتاب آمده است:

اول، سلام، سلامی به شیرینی شروع و به طراوت موفقیت.

دوم: به احتمال زیاد واژه هندبوک حداقل از گوشه و کنار رسانه‌ها به گوشتان خورده است اما اگر نشنیده و نمی‌دانید باید اشاره کنیم که هندبوک handbook)‏) یک نوع اثر مرجع یا مجموعه‌ای از راهنماها است و برای تهیه یک مرجع آماده ساخته شده‌است. هندبوک‌ها گاهی به نام(vade mecum به لاتین و به معنی «با من برو») یا راهنمای جیبی به انگلیسی ( pocket reference) نیز شناخته می‌شود.

به زبان  خودمانی‌تر هندبوک به کتاب‌هایی گفته می‌شود که اطلاعات پایه و فرمول‌های کلیدی هر حوزه‌ای را شامل می‌شود. در حقیقت هندبوک به شما یادآوری می‌کند که در آن حوزه تخصصی و پیرامون انجام یک عمل یا حل معضلی خاص چه کارهایی باید صورت بگیرد. در همین ابتدا باید خاطر نشان شویم که آنچه پیش روی شماست یک هند بوک است، هندبوکی برای انتقال مهارت‌های دانشجویی.

سوم، حدود سه سال پیش طرحی همزمان در دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشکده پزشکی اصفهان آغاز گردید با عنوان طرح رفعت. طرحی که ویژه دانشجویان جدیدالورود است و البته کلیدی‌ترین واژه‌ها در این طرح دانشجوی همیار و دانشجوی جدیدالورود بود. برنامه‌ریزان این طرح به این جمع‌بندی رسیده‌بودند که دانشجویان جدیدالورود با یک خلا بزرگ در دانشگاه مواجه هستند و آن هم چیزی نیست جز نبود یک راهنما و مشاور در کنار آنها، مشاوری که مشکلات فعلی دانشجو را درک کرده باشد، راه‌حل‌ها را تجربه کرده باشد، در دسترس باشد، دانشجوی جدیدالورود با او بتواند به راحتی ارتباط برقرار کند، خودش مهارت‌های دانشجویی را کسب کرده‌ و البته از آنها سربلند بیرون آمده باشد و به زبان ساده‌تر مثل یک خواهر ویا برادر بزرگتر بتواند همراه و یاور دانشجوی جدیدالورود باشد.از نگاه این طرح بهترین راهنماها دانشجویان برتر و برگزیده سال‌های بالاتر به ویژه دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا بود. توجه ویژه برگزارکنندگان طرح رفعت بر این بود که قرار گرفتن دانشجوی جدیدالورود در مسیر جدی درس، انتخاب زمینه پژوهشی و برنامه‌ریزی برای آینده شغلی مرتبط با رشته تحصیلی در گرو برقراری ارتباط تعریف‌شده، هدفمند و صمیمانه بین دانشجوی جدیدالورود با دانشجویان برتر سال‌های بالاتر در همان رشته است.

چهارم: در طول سالیان گذشته برنامه‌ریزی برای انتقال مهارت‌ها به دانشجویان جدیدالورود به انحاء مختلف صورت گرفته‌است اما حقیقت آن است که مهمترین مهارت و البته دور از نظر مانده‌ترین مهارت در این سال‌ها، اصلی‌ترین مهارت مورد نیاز یک دانشجو یعنی  «دانش جویی» یا مهارت درس‌خواندن بوده است. تاکیدات ویژه رهبر فرزانه انقلاب در سال‌های اخیر مبنی بر تلاش برای جهش علمی کشور مسلما در بطن خود ناظر بر این امر است که باید اصلی‌ترین مهارت یعنی مهارت درس‌خواندن و پژوهش را به دانشجویان  جدیدالورود انتقال داد.

پنجم: به جهت آنکه دانشجویان همیار سرفصل‌های مشخصی را مدنظر داشته و حداقل‌های مشخصی به دانشجویان جدیدالورود منتقل شود، متن پیش روی شما به صورت جزوه‌ای در اختیار دانشجویان همیار قرار گرفت. در اثنای برگزاری طرح رفعت درخواست دانشجویان  جدید‌الورود برای در اختیار داشتن این جزوه به منظور یادآوری و استفاده از آن، برنامه‌ریزان طرح رفعت را بر آن داشت تا به صورت آزمایشی آن را در اختیار دانشجویان جدیدالورود سال‌های بعد قرار دهند. ارزیابی‌ها نشان داد هر چند مخاطب کتاب، دانشجوی همیار بود اما جدیدالورودها به خوبی در حین مطالعه کتاب خود را به جای دانشجوی همیار قرارداده و می‌توانستند با کتاب ارتباط برقرار کنند، این امر با یافته‌های علمی روانشناسی نیز همخوانی داشت، «هرکس خودش بهترین راهنما برای خود است».

ششم: با در نظر داشتن مقدمات فوق، کتاب پیش رو را نباید کتابی مانند دیگر کتاب‌ها دانست، در این کتاب شما هم دانشجوی همیارید و هم جدیدالورود. مخاطب کتاب گاه به گاه تغییر می‌کند و این امر هم فرصت است و هم تهدید. تهدید از آن جهت که اگر دائما به خودتان یادآوری نکنید که این یک کتاب راهنما است و باید کدها و راهکارهای اصلی را از آن اخذ کرده و با کمک خواستن از یک دانشجوی موفق سال بالاتر راه را بر خود هموار کنید، کتاب به نظرتان غیر منسجم و گنگ می‌رسد و فرصت است از آن جهت که با در نظر داشتن نکات ذکر شده امید داریم که بتوانید متفاوت از دیگران به مقوله جدی‌ای به نام علم‌آموزی و دانش‌جویی بپردازید.

هفتم: هرچند ایده اصلی کتاب پرداختن به مهارت‌هایی چون نحوه مطالعه، یادداشت‌برداری، آمادگی امتحان و … است اما سعی گردیده حتی به طور مختصر به موارد مهارتی دیگر نیز بپردازد. در نهایت باید پذیرفت که هر ایده نو و جدیدی مسلما دارای اشکال و البته وجود موافقان و مخالفان جدی برای آن ایده است. ما مشتاقانه آماده بهره‌مندی از نظرات شما هستیم، نظراتی که شاید بتواند برای دانشجویان جدیدالورود آینده مفید باشد.

منبع: فارس