عملیات قادر

عملیات قادر با رمز یا صاحب الزمان (عج) در محور سیدکان – چومان مصطفی به صورت گسترده در تاریخ ۱۳۶۴/۴/۲۴ به فرماندهی ارتش انجام شد.

عملیات قادر

عملیات «قادر» در ۲۴ تیر ماه ۱۳۶۴ نخستین عملیات مستقل ارتش پس از عملیات بدر بود و سرهنگ «علی صیاد شیرازی» فرماندهی آن را بر عهده داشت. در این عملیات یگان‌هایی از سپاه و ارتش حضور داشتند.
این عملیات دو ماهه طی سه مرحله و با نامهای قادر ۱، ۲ و ۳ اجرا شد و هدف از انجام آن در غرب، تسلط بر شهر «سیدکان» استان «اربیل» عراق و آزادسازی بلندی‌های منطقه بود.
رزمندگان ایرانی در ساعت ۲ بامداد با رمز «یا صاحب الزمان (عج)» خطوط پدافندی دشمن را شکافته و از غرب شهر «اشنویه» ایران به سوی بلندی‌های «کلاشین» عراق پیشروی کردند. در هر یک از مراحل این عملیات هدف‌هایی تأمین شد، اما عواملی هم‌چون پاتک‌های سنگین دشمن سبب گردید تا سرانجام این عملیات در تاریخ ۱۸ شهریور ماه ۱۳۶۴ با عدم موفقیت کامل روبرو گردد و تنها به انهدام نیروها و ماشین جنگی دشمن اکتفا شود. سرهنگ «حسن آبشناسان» فرمانده تیپ ۲۳ نوهد نیروهای تکاور ارتش در روند این عملیات به شهادت رسید.
نتیجه این عملیات پیوسته، آزادسازی بلند‌ی‌های «سر سپندار»، «کلازرده» و «بربرزیندوست»، آسیب ۳ گردان پیاده کماندویی از سپاه پنجم عراق و کشته و زخمی شدن و اسارت ۱۰۲۰ تن از نیروهای دشمن بود.

مرور کوتاهی بر عملیات:
عملیات بدر آخرین عملیات مشترک سپاه وارتش بود و از آن پس این دو سازمان هر کدام به طور مستقیم طرح ریزی و اجرای عملیات می کردند . البته تدبیر جدید مانع از آن نبود که هر کدام ازاین دو سازمان در اجرا از یکدیگر کمک نگیرند .همچنان سپاه ازتوپخانه ، هوانیروز، و نیروی هوایی ارتش کمک می گرفت ، ارتش نیز از یگانهای مانوری سپاه بهره می جست . اولین عملیات مستقل ارتش بعد از عملیات بدر، عملیات قادر بود که با فرماندهی سپهبد شهید علی صیاد شیرازی و یگان های ارتش و سپاه در منطقه اشنویه ، منطقه عملیاتی اربیل و سیدکان عراق ،طرح ریزی شده بود و این باردرتاریخ ۲۴/۴/۶۶ با رمزمبارک «یا صاحب الزمان (عج)» در ساعت ۲ بامداد و با اهداف تصرف ارتفاعات مهم و حساس منطقه ، قطع خطوط ارتباطی و تدارکاتی ضد انقلاب داخلی ، انهدام نیروهای دشمن ، آزاد سازی بخشی ازخاک عراق ، نزدیک شدن به راههای اصلی و خطوط مواصلاتی دشمن درمنطقه آغاز شد و این عملیات دردوماه و در ۳ مرحله باعناوین قادر ۱ ، ۲ و ۳ انجام گرفت. اگرچه قوای خودی موفق شدند در هر یک از مراحل این عملیات هدف هایی راتامین کنند ،لیکن عواملی از جمله پاتک های دشمن موجب شد تا عملیات با عدم موفقیت مواجه شود و به انهدام دشمن اکتفا گردد . در این عملیات چندین لشکر از جمله لشکر قدس گیلان با دو گردان زرهی و یک گردان ادوات شرکت فعال داشته و این عملیات در تاریخ ۱۸ شهریور ۶۴ با اهداف بسیار خوبی به پایان رسید.

 گردانهای عمل کننده:
گردان کمیل
گردان میثم
گردان ادوات (جند الله)

 نتایج عملیات:
مناطق آزاد شده چندین ارتفاع منطقه از جمله حصار دوست یگانهای منهدم شده دشمن۳ گردان پیاده و کماندویی از سپاه پنجم  تعداد کشته و زخمی دشمن۱۵۰۰ نفر تعداد اسرا۲۰ نفر تجهیزات منهدم شده دشمن سه فروند هواپیماچهار دستگاه تانک سه قبضه توپ شست و هفت دستگاه خودرو به همراه تعدادی از پایگاهها و زاغه های مهمات  غنایم تعدای تانک ونفر بر و خودرو سنگین و سبک.

 خروج جبهه‌های جنگ از رکود
عملیات آفندی قادر در شمال‌غربی‌ترین خطوط مرزی کشور ایران با حضور چشمگیر نیروهای مردمی انجام شد و ضربه سنگینی را به دشمن بعثی وارد کرد.
عملیات قادر در حالی طرح ریزی و اجرا شد که رکود قابل توجهی جبهه‌های جنگ را فراگرفته بود. عملیات بدر که در ابتدا موفق بود ولی به دلیل به کارگیری وسیع سلاح شیمیایی توسط عراق،اهداف تصرفی تثبیت نگردید،آخرین عملیات گسترده نیروهای اسلام در مقابل عراق قبل از عملیات قادر بود.
عملیات آفندی قادر در شمال‌غربی‌ترین خطوط مرزی کشور ایران با حضور چشمگیر نیروهای مردمی انجام شد و ضربه سنگینی را به دشمن بعثی وارد کرد.

عملیات قادر در حالی طرح ریزی و اجرا شد که رکود قابل توجهی جبهه‌های جنگ را فراگرفته بود. عملیات بدر که در ابتدا موفق بود ولی به دلیل به کارگیری وسیع سلاح شیمیایی توسط عراق،اهداف تصرفی تثبیت نگردید،آخرین عملیات گسترده نیروهای اسلام در مقابل عراق قبل از عملیات قادر بود.
بر اساس تصمیمات فرماندهی کل،نیروهای ایرانی برای حفظ روحیه آفندی و جلوگیری از رخوت و سستی یگان‌ها و پرهیز از تلفات سنگین ناشی از عملیات‌هایی که به دلایلی به موقعیت منجر نمی‌گردید هر یگان تا رده تیپ مؤظف شد با اجرای گشتی‌های رزمی به استعداد گردان و گروه‌ها آرامش را از دشمن سلب نموده و راهی برای انجام یک عملیات گسترده باز نماید.

در این میان تنها منطقه‌ای که می‌توانست با توجه به وضعیت آب و هوا عملیات گسترده‌ای در آن انجام گیرد شمال غربی‌ترین خطوط مرزی کشورمان بود که در صورت موفقیت اهداف قابل توجهی را تامین می‌نمود.

مهم‌ترین این اهداف عبارت بودند از:
-تصرف ارتفاعات مهم و حساس منطقه.
-قطع خطوط ارتباطی و تدارکاتی ضدانقلاب داخلی
-انهدام نیروهای دشمن
-آزادسازی بخشی از خاک عراق
-افزایش کارآیی یگان‌های خودی
-نزدیک شدن به راه‌های اصلی و خطوط مواصلاتی دشمن.
-ضعیف شدن دشمن و به دست آوردن ابتکار عمل
در این عملیات به سبب موقعیت جغرافیایی منطقه عملیاتی قادر، رزمندگان نمی‌توانستند پیشروی کنند و ساخت جاده در آن منطقه کوهستانی به آسانی امکان‌پذیر نبود. پیش از اینکه نیروهای رزمی به قله‌های مرتفع این ارتفاعات دست پیدا کنند نیروهای جهاد سازندگی موفق شدند تمام کارهای ساخت جاده را انجام دهند. جهاد سازندگی شش گردان را از نیروهای مهندسی- رزمی خود شامل ستاد پشتیبانی جنگ جهاد سازندگی استان فارس، دامغان، سمنان، خراسان، آذربایجان غربی و همدان به کار گرفت.

این گردان‌ها همگی مسوؤلیت مهندسی و پشتیبانی از نیروی عملیاتی را برعهده داشتند.

مرحله اول عملیات قادر از تاریخ ۲۳ تیرماه سال ۱۳۶۴ با هدایت و کنترل قرارگاه مشترک ارتش و سپاه (قرارگاه حمزه سیدالشهداء) و فرماندهی سپهبد شهید علی صیاد شیرازی در منطقه عمومی سیرکان با رمز یا صاحب الزمان (عج) آغاز گردید و در تاریخ ۸ مرداد ماه بعد از ۱۷ روز تلاش به پایان رسید.
دستیابی به پایگاه‌های منطقه‌ای و تصرف ارتفاعات باشکین، سرسپندار، بربزین روستا و حصاردوست، تصرف بخشی از خاک عراق و نزدیک شدن به آماد راه‌های اصلی و خطوط مواصلاتی دشمن که به دلیل پاتک‌های سنگین مواضع تصرفی تثبیت نگردید از نتایج این عملیات بود.
تعداد ۱۲۵۰ نفر در این عملیات از دشمن کشته و و زخمی شده و ۲۰ نفر نیز به اسارت درآمدند.
۳ فروند هواپیما، ۴ دستگاه تانک،سه عراده توپ و ۶۷ دستگاه خودرو به همراه تعدادی از پایگاه‌ها و زاغه‌های مهمات از جمله ضایعات انهدامی دشمن بعثی می‌باشد.

خلاصه گزارش عملیات :

نام عملیات: قادر (سه مرحله پیوسته)
زمان اجرا: ۱۳۶۴/۴/۲۴
مدت اجرا: ۲ ماه
تلفات دشمن (کشته، زخمی و اسیر): ۱۰۲۰
رمز عملیات: یا صاحب الزمان
مکان اجرا: غرب شهر اشنویه ایران ـ شمالی‌ترین نقطه از خط جنگ
ارگان‌های عمل‌کننده: نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی
اهداف عملیات: آزاد‌سازی بلندی‌های منطقه معروف به کلاشین

نقشه عملیات

منبع: فاتحان