ذوق‌زدگی «بهشتی» از جایزه جهانی یک فرقه انحرافی

مشاور ارشد رئیس سازمان میراث فرهنگی با دریافت جایزه از سرکرده فرقه انحرافی اسماعیلیه، ذوق‌زده شده و می‌گوید: رقم جایزه مهم نیست؛ معتقدم «ارزش معنوی کار» برای من و سازمان میراث فرهنگی باقی می‌ماند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حریره، حدود ۱۰ روز پیش در رسانه‌های خارجی و بعد از آن در رسانه‌های داخلی کشور، خبر از اهدای یک جایزه جهانی به «بازار تاریخی تبریز» منتشر شد، این جایزه جهانی معماری، جایزه‌ای نبود جز «آقاخان» هدیه‌ای از سوی سرکرده فرقه انحرافی اسماعیلیه!

اسماعیلیان فرقه انحرافی هستند که امامت را به اسماعیل، فرزند امام جعفر صادق(ع) ختم می‌کنند و او را امام هفتم می‌دانند، شمار آنها در دنیا در حال کاسته شدن است و در برخی کشورها مانند هندوستان، تانزانیا و کنیا پراکنده‌اند.

اکنون، سرکرده فرقه اسماعیلیه «کریم آقاخان» نام دارد که زاده ژنو و فارغ‌التحصیل دانشگاه هاروارد است و در پاریس اقامت دارد.

با انتخاب بازار تبریز برای دریافت جایزه معماری «آقا خان»، محمد بهشتی، مشاور ارشد محمد علی نجفی، رئیس فعلی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری عازم پرتغال شد تا این جایزه ۲۰۰ هزار دلاری را دریافت کند.

اما جایزه «آقاخان» چیست؟ در دهه ۱۹۷۰ میلادی خانواده ثروتمند آقاخان با بودجه ای معادل یک میلیارد دلار، پروژه ای به نام  “Islamic Architecture” (معماری اسلامی) را کلید زد. این پروژه بلافاصله توسط دو دانشگاه “ام آی تی” و “هاروارد” (از پایگاه های اصلی یهودیان برای پیشبرد لیبرالیسم و سکولاریسم سیاسی اجتماعی و فرهنگی) در آمریکا پشتیبانی شد. در ظاهر این پروژه با هدف فرهنگی صورت گرفت. ولیکن سیاست اصلی در این طرح با رویکرد فرهنگی -سیاسی -اقتصادی تبیین شده بود. جایزه معماری آقاخان(Aga Khan Award for Architecture – AKAA)، هر سه سال یک بار از سوی “بنیاد شبکه توسعه آقاخان” به یک یا چند معماری اعطا می‌شود و امسال نیز جایزه آقاخان را به بازار تاریخی تبریز اختصاص دادند.

یکی از اهداف کریم آقاخان، از برگزاری مسابقات معماری،گسترش مراکز این فرقه در جهان و علی الخصوص کشورهای اسلامی است. وی ۲ هدف عمده در تأسیس و گسترش این مراکز را به این شکل تشریح کرده است: نخست، خدمات آموزشی آقاخان، که مؤسسه‌ای بشردوستانه است و با تکیه بر تجربه‌ خود در بسیاری از قسمت‌های جهان به ارائه‌ آموزش کودکان ابتدایی، بر اساس مبانی سکولار و غیر فرقه‌ای، با بالاترین استانداردهای بین‌المللی خواهد پرداخت. دوم اینکه شبکه‌ توسعه‌ آقاخان در خاورمیانه و منطقه‌ خلیج فارس و دیگر کشورهای مسلمان، در حوزه‌های توسعه‌ی شهری، حفاظت و بازسازی، به صورت سرمایه‌گذاری خُرد، فعال است و مراکز اسماعیلی در آینده به عنوان منبعی برای حمایت از این فعالیت‌ها وارد عمل خواهد شد.

چنگ‌اندازی بنیاد آقاخان از عربستان تا ایران

هویت‌زدایی از «مسجدالحرام» به عنوان یکی از مهم‌ترین بناهای اسلامی، طرح «نورمن فاستر»، عضو شورای راهبردی جایزه معماری بنیاد آقاخان است. چند سالی است که دولت سعودی در قالب “طرح توسعه مسجد الحرام” اقدام به احداث ساختمان بلندی با نام “ابراج البیت” نموده است. این روند هرچند به ظاهر در جهت رفاه زائرین بیت الله الحرام می باشد ولی باطنی پلید در خود جای داده است که از جمله آن می توان به حذف جمره از نماد شیطان و تبدیل آن به یک دیوار بدون هویت و ساخت برج با نمادهای معماری اُبلیسکی در حریم پیرامونی بیت الله الحرام اشاره داشت.

در حال حاضر نیز انتخاب بازار تبریز به عنوان برنده جایزه آقاخان، نگرانی ها از دست درازی بنیاد آقاخان به آثار تاریخی کشور اسلامی ایران را افزایش داده است، موضوعی که نمی توان از کنار آن با نگاهی ساده گذشت و این انتخاب، را یک نگاه صرفاً تخصصی دید.

بازار تاریخی تبریز با مساحتی حدود یک کیلومترمربع، بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده در جهان است و مردادماه ۱۳۸۹ به‌عنوان نخستین بازار در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

اما در شرایط کنونی با سابقه ای که از بنیاد آقاخان وجود دارد باید منتظر بود تا کارشناسان و معماران این بنیاد به بهانه های گوناگون، از آثار تاریخی و معماری اسلامی ایران بازدید کنند و هر روز طرحی جدید برای دست کاری آنها پیشنهاد دهند.

ایران جایزه ۲۰۰ هزار دلاری را به چه قیمتی دریافت کرد؟

هفته پیش محمد بهشتی مشاور ارشد رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به نمایندگی از سازمان میراث فرهنگی راهی پرتغال شد و جایزه ۲۰۰ هزار دلاری را از بنیاد این فرقه انحراقی دریافت کرد اما آیا ۲۰۰ هزار دلار، ارزش دارد؟

بهشتی درباره این جایزه می گوید: امسال حدود ۵۰۰ پروژه به دفتر جایزه معرفی شدند که بیش از ۴۵۰ پروژه در این میان، مدارک کافی برای ارزیابی داشتند. به همین دلیل، هیأت انتخاب در مراحل مختلف با در نظر گرفتن معیارهای ویژه، اقدام به تهیه‌ی لیست‌هایی برای انتخاب بهترین‌ها کرد. در ادامه، برخی پروژه‌ها حذف شدند و سرانجام تعداد آن‌ها به ۲۰ پروژه رسید که شرایط کامل‌تری داشتند.

وی ادامه می دهد: در این مرحله، دو اثر از ایران یعنی «بازار تبریز» و «مجتمعی مسکونی در محلات» که در دوره‌ معاصر و از ضایعات سنگ‌ها ساخته شده است، انتخاب شدند. در آن زمان، کارشناسان جایزه با سفر به کشورها، آثار را بررسی کردند و با تهیه‌ گزارش همراه با فیلم و عکس، آن چیزی را که از آن پروژه‌ها در عالم واقع بود، بررسی کردند. در نهایت، بازار تبریز در کنار چهار اثر از کشورهای دیگر این جایزه را گرفت.

بهشتی در پاسخ به این پرسش که آیا نوع حفاظت در این مجموعه‌ جهانی پس از گرفتن این جایزه تغییر می‌کند، اظهار داشت: این جایزه به وضع موجود نگاه می‌کند، ولی این اتفاق برای اهالی بازار تبریز می‌تواند اهمیت داشته باشد، چون یک زیبایی کار در بازار مورد توجه جهانی قرار گرفته و مهم‌ترین جایزه‌ معماری دنیا به آن داده شده است.

این معمار درباره‌ نحوه‌ هزینه کرد ۲۰۰هزار دلار جایزه‌ای که به بازار جهانی تبریز تعلق گرفته است، توضیح داد: نظر دبیرخانه‌ جایزه‌ معماری «آقاخان» این است که نیمی از این پول صرف کارهای علمی و پژوهشی شود. به همین دلیل، اکنون تعدادی از دوستان در حال تشکیل یک NGO در حمایت از بازار تبریز هستند و ۱۰۰هزار دلار به این گروه تعلق می‌گیرد تا بتواند از اقداماتی که در بازار باید انجام شود، پشتیبانی و احتمالا یک نشریه درباره‌ اقدامات در دست انجام آن منتشر کند. نیمی دیگر از این جایزه به اشخاصی که در مرمت و احیای بازار دخیل بودند مانند استادکاران‌، کارشناسان،‌ برخی اعضای هیأت امنای بازار که نقش فعال‌تری در این زمینه داشتند و برخی مدیران فعال در این حوزه تعلق می‌گیرد.

این مشاور ارشد سازمان میراث فرهنگی تأکید می کند:  ۱۰۰هزار دلار، رقم زیادی نیست که بتوان از آن برای حفاظت از بازار تاریخی تبریز استفاده کرد یا آن را به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری داد تا از آن برای حفاظت و مرمت بازار استفاده کند. معتقدم ارزش معنوی کار برای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و من که در مراسم اهدای این جایزه شرکت کردم، باقی می‌ماند.

انحرافات فرقه اسماعیلیه

انحراف اسماعیلیه از زوایای مختلف قابل بررسی است که مهمترین انحرافات این گروه را می‌توان سه چیز برشمرد:

الف. تأویلات باطنیه در حد بی‌اعتبار دانستن ظواهر شرع پیش می‌رود، یعنی اینها احکامی مانند وجوب نماز، روزه، حج و… را قابل نسخ و رفع می‌دانند و با این حساب با انکار شریعت، راه اباحه‌گری بی‌حد و مرز را می‌پیمایند. داشتن چنین عقیده ای به اتفاق فرق اسلامی، موجب کفر و خروج از اسلام است، بدین جهت هنگامی که تمام مذاهب اسلامی نماینده به مجمع التقریب بین المذاهب الاسلامی معرفی کرد، این گروه موفق نگردید که نماینده خود را به مجمع مزبور معرفی نماید، زیرا همه فرق اسلامی، مسلمانی گروه مزبور را قبول نداشتند.

ب. همچنین عدد ۷ برای گروه مزبور یک ارزش، مادر به حساب می‌آید تا آنجایی که همه انبیاء و اوصیا و امامان را منحصر در عدد ۷ می‌دانند و به عقیده این فرقه، دین متأثر از عرفان و عقاید هندوئیزم و فلسفه ستاره پرستان است.

ج. عدم پذیرش امامان بعد از امام صادق(ع) خود انحرافی است که به منزله انکار همه ائمه است و انکار یکی از امامان مانند انکار رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ است. انحرافات اسماعیلیه از نظر معرفتی خیلی فراوان است و در واقع تمام انحرافات آنان به همان سه انحراف اول بر می‌گردد.

دریافت جایزه آقاخان از سوی مسئولان کشورمان این نگرانی را ایجاد کرده است که آیا پای این فرقه انحرافی به ایران باز می شود و از این به بعد چه نمادهایی جایگزین نمادهای معماری اسلامی در کشورمان خواهد شد؟ آیا مسئولان از روی ناآگاهی دست خود را برای دریافت چنین جوایزی به سوی چنین بنیادهایی دراز می کنند یا اینها هم از پیش برنامه ریزی شده است؟

منبع:فارس